با شروع فصل زمستان، خیلی از رانندهها با یک صدای آزاردهنده مواجه میشوند؛
صدای جیرجیر یا سوتمانند تسمه دینام که معمولاً در لحظه روشن کردن خودرو شنیده میشود و بعد از چند دقیقه کاهش پیدا میکند یا از بین میرود.
نکته مهم اینجاست که این صدا همیشه نشانه خرابی جدی نیست،
اما نادیده گرفتن آن در هوای سرد میتواند باعث آسیبهای پرهزینهتر شود.
در این مقاله بررسی میکنیم:
چرا این صدا در زمستان شایعتر است
چه عواملی در سرما باعث تشدید صدای تسمه میشوند
چه زمانی طبیعی است و چه زمانی هشدار خطر محسوب میشود
صدای تسمه دینام در زمستان، یکی از چندین مشکل رایج خودرو در هوای سرد است.
برای آشنایی کاملتر با سایر مشکلات، راهنمای مشکلات رایج خودرو در فصل سرد را ببینید.
در هوای سرد، شرایط کاری تسمه دینام کاملاً تغییر میکند.
کاهش دما باعث میشود قطعات لاستیکی، فلزی و حتی رطوبت محیط رفتار متفاوتی نسبت به تابستان داشته باشند.
دلایل اصلی شنیده شدن صدا در زمستان:
سفت شدن جنس تسمه در دمای پایین
کاهش اصطکاک اولیه بین تسمه و پولیها
وجود رطوبت، شبنم یا یخزدگی
فشار بیشتر سیستم برق در استارت سرد
به همین دلیل است که بسیاری از خودروها فقط صبحهای سرد صدا میدهند.
تأثیر دمای پایین بر جنس و انعطاف تسمه دینام
تسمه دینام از مواد لاستیکی تقویتشده ساخته شده که در سرما:
انعطافپذیری کمتری پیدا میکند
دیرتر روی پولیها مینشیند
اصطکاک یکنواخت ایجاد نمیکند
وقتی تسمه سرد و سفت باشد:
در لحظه استارت، روی پولی سر میخورد
صدای سوت یا جیغ کوتاه ایجاد میشود
بعد از گرم شدن موتور، نرمتر شده و صدا کاهش مییابد
⚠️ هشدار زمستانی:
اگر این صدا هر زمستان شدیدتر میشود، احتمال فرسودگی تسمه دینام بالاست.
نقش رطوبت، شبنم و یخزدگی در صدای تسمه
یکی از مهمترین تفاوتهای زمستان با فصلهای دیگر، رطوبت محیط است.
در شبهای سرد:
بخار آب روی تسمه و پولیها مینشیند
شبنم یا لایه نازک یخ تشکیل میشود
سطح تماس لغزندهتر میشود
نتیجه؟
تسمه هنگام چرخش اولیه لیز میخورد
صدای جیرجیر کوتاه ولی واضح ایجاد میشود
این حالت معمولاً:
در پارکینگهای روباز
مناطق مرطوب
صبح زود
بیشتر دیده میشود.
تفاوت صدای تسمه سالم و تسمه رو به خرابی در زمستان
همه صداهای تسمه خطرناک نیستند؛ اما تفاوتها مهماند.
صدای معمول زمستانی (کمخطر):
فقط در استارت سرد
کمتر از ۱۰–۲۰ ثانیه
با گرم شدن موتور قطع میشود
شدت آن کم و یکنواخت است
صدای هشداردهنده:
بعد از گرم شدن هم ادامه دارد
با گاز دادن بیشتر میشود
به صورت جیغ تیز یا ناله ممتد شنیده میشود
هر روز شدیدتر میشود
🚨 این نوع صدا میتواند نشانه:
پایان عمر تسمه
درگیری نامناسب با پولی
فشار غیرعادی روی سیستم دینام
باشد.
چرا صدای تسمه بعد از گرم شدن موتور قطع میشود؟
این سؤال خیلی از رانندههاست:
«چرا چند دقیقه بعد صدا از بین میرود؟»
دلایل اصلی:
افزایش دمای تسمه → افزایش انعطاف
خشک شدن رطوبت سطح تسمه
تثبیت دور موتور
بهبود اصطکاک تسمه و پولیها
❗ توجه:
قطع شدن صدا به معنی سالم بودن تسمه نیست؛
بلکه فقط یعنی شرایط کاری به حالت پایدار رسیده است.
فشار بیشتر سیستم برق در زمستان و ارتباط آن با صدا
در زمستان، دینام تحت فشار بیشتری کار میکند:
باتری ضعیفتر است
گرمکن شیشه عقب فعال میشود
بخاری، چراغها، فن و برفپاککن همزمان روشناند
این فشار باعث:
افزایش بار روی پولی دینام
افزایش لغزش تسمه در لحظه استارت
تشدید صدای تسمه در سرما
به همین دلیل است که خودروهای با باتری ضعیف بیشتر دچار این صدا میشوند.
کدام خودروها در زمستان بیشتر دچار صدای تسمه دینام میشوند؟
بر اساس تجربه بازار و تعمیرکاران، این خودروها بیشتر گزارش صدا دارند:
پراید (بهخصوص مدلهای قدیمی)
پژو 206 (TU3 و TU5)
پژو 405 و پارس
سمند EF7
تیبا، ساینا و کوییک
علت اصلی:
طراحی تسمههای باریکتر
حساسیت بالاتر به رطوبت
کارکرد بالا یا تسمههای متفرقه
چه زمانی صدای تسمه دینام در زمستان خطرناک است؟
اگر هرکدام از این شرایط را دارید، صدا را جدی بگیرید:
صدا هر روز شدیدتر میشود
بعد از گرم شدن موتور قطع نمیشود
همراه با بوی لاستیک است
نور چراغها نوسان دارد
صدای زوزه فلزی شنیده میشود
⚠️ در این حالت، ادامه رانندگی میتواند:
باعث پارگی تسمه
از کار افتادن دینام
خالی شدن باتری
خوابیدن خودرو در سرما
شود.
جمعبندی: صدای تسمه دینام در زمستان طبیعی است یا نه؟
✔️ طبیعی است اگر:
کوتاه، خفیف و فقط در استارت سرد باشد
❌ طبیعی نیست اگر:
ادامهدار، شدید یا رو به افزایش باشد
اگر میخواهی بدانی بعد از شنیدن این صدا چه کار باید کرد و چطور آن را برطرف کرد،
راهنمای کامل و عملی را در مقاله زیر بخوان:
مرحله بعدی:
اگر صدای تسمه دینام فقط موقتی نیست و ادامه دارد،
میتوانید راهکارهای عملی و ایمن را در مقاله رفع صدای تسمه دینام بخوانید.
سوالات رایج در مورد صدای تسمه دینام در زمستان
آیا صدای تسمه دینام در زمستان طبیعی است؟
در بسیاری از خودروها، شنیدن صدای خفیف تسمه دینام در هوای سرد و هنگام استارت اولیه طبیعی است و معمولاً پس از گرم شدن موتور کاهش پیدا میکند. اما اگر این صدا شدید، مداوم یا رو به افزایش باشد، میتواند نشانه فرسودگی تسمه یا شرایط نامناسب کاری در سرما باشد.
چرا صدای تسمه دینام در هوای سرد بیشتر شنیده میشود؟
کاهش دما باعث سفت شدن تسمه، کاهش اصطکاک اولیه و تأثیر رطوبت یا شبنم روی سطح تسمه و پولیها میشود. این شرایط در لحظه استارت میتواند باعث ایجاد صدای سوت یا جیرجیر تسمه دینام شود.
اگر صدای تسمه بعد از گرم شدن موتور قطع شود، یعنی تسمه سالم است؟
خیر. قطع شدن صدا پس از گرم شدن موتور به معنی سالم بودن تسمه نیست. این حالت فقط نشان میدهد که شرایط کاری تسمه پایدار شده است و همچنان ممکن است تسمه دچار فرسودگی باشد.
چه زمانی صدای تسمه دینام در زمستان خطرناک محسوب میشود؟
اگر صدا بعد از گرم شدن موتور قطع نشود، هر روز شدیدتر شود، همراه با بوی لاستیک یا نوسان برق خودرو باشد، باید آن را جدی گرفت؛ زیرا میتواند به پارگی تسمه یا آسیب به سیستم دینام منجر شود.
