علائم خرابی دیسک و صفحه خودرو | نشانه‌ها، تست‌ها و زمان تعویض

علائم خرابی دیسک و صفحه خودرو یکی از مهم‌ترین مواردی است که رانندگان خودروهای دنده‌ای باید به آن توجه داشته باشند. دیسک و صفحه کلاچ به‌عنوان قطعه‌ای حیاتی در سیستم انتقال قدرت، وظیفه دارد نیروی تولیدشده توسط موتور را به گیربکس منتقل کند و امکان تعویض دنده روان و بدون ضربه را فراهم سازد.

در صورت خرابی یا فرسودگی این قطعه، مشکلاتی مانند بد جا رفتن دنده، لرزش پدال کلاچ، کاهش شتاب و حتی بوی سوختگی بروز می‌کند که بی‌توجهی به آن‌ها می‌تواند باعث آسیب جدی به گیربکس و افزایش هزینه‌های تعمیرات شود. به همین دلیل شناخت نشانه‌ها و علائم خرابی دیسک و صفحه و تعویض به‌موقع آن، نقش مهمی در حفظ سلامت خودرو و جلوگیری از هزینه‌های اضافی دارد.

نشانه‌های خرابی دیسک و صفحه (خلاصه سریع)

• تعویض دنده سخت یا بد جا رفتن دنده
• لرزش پدال کلاچ هنگام رانندگی
• صدای زوزه یا جیغ در زمان نیم‌کلاچ
• کاهش محسوس شتاب خودرو
• بوی سوختگی در کابین یا اطراف موتور

اگر این نشانه‌ها رو در خودرو خود دیدید، بهتره سری به دیسک و صفحه یدک پارت بزنید و محصول مناسب خودروتون رو انتخاب کنید.

دیسک و صفحه خودرو چیست؟ بررسی عملکرد و اهمیت آن در خودروهای دنده‌ای

دیسک و صفحه کلاچ یکی از اجزای اساسی در خودروهای دنده‌ای است. این قطعه با ارتباط میان موتور و گیربکس، وظیفه قطع و وصل کردن نیرو را به عهده دارد. زمانی که پدال کلاچ فشرده می‌شود، این سیستم به شما اجازه می‌دهد که دنده‌ها را تعویض کنید و از شتاب خودرو بدون آسیب به موتور و گیربکس لذت ببرید.

علائم خرابی دیسک و صفحه: چگونه متوجه شویم؟

خرابی دیسک و صفحه می‌تواند مشکلات جدی برای راننده به وجود آورد. برخی از علائم خرابی عبارتند از:

• مشکل در تعویض دنده: اگر هنگام تعویض دنده با مشکل مواجه می‌شوید یا دنده‌ها به راحتی جا نمی‌روند، ممکن است دیسک و صفحه دچار خرابی شده باشد.
• سر و صدای غیرطبیعی: اگر هنگام فشار دادن پدال کلاچ یا شروع به حرکت، صدای زوزه یا جیغ‌مانند می‌شنوید، این می‌تواند نشانه‌ای از خرابی فنر صفحه کلاچ باشد.
• لرزش پدال کلاچ: اگر پدال کلاچ لرزش‌های غیرمعمولی را احساس کرد، این نیز می‌تواند علامت خرابی دیسک و صفحه باشد. گاهی لرزش خودرو به‌جای خرابی کلاچ، ناشی از بلبرینگ است. برای بررسی دقیق‌تر، مقاله علائم خرابی بلبرینگ چرخ جلو را بخوانید.
• کم شدن شتاب خودرو: وقتی که خودرو شتاب لازم را ندارد و برای افزایش سرعت دچار مشکل می‌شود، ممکن است علت این مشکل خرابی دیسک و صفحه باشد.
• بوی سوختگی: در کابین و یا اطراف موتور شبیه لنت داغ نشان‌دهنده اصطکاک زیاد یا لغزش کلاچ است و معمولاً به معنی فرسودگی دیسک و صفحه و نیاز به تعویض فوری آن‌هاست.

تست خرابی دیسک و صفحه (روش‌های کاربردی)

یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای تشخیص خرابی دیسک و صفحه خودرو انجام تست‌های عملی هنگام رانندگی است. این روش‌ها به شما کمک می‌کند بدون نیاز به باز کردن گیربکس، وضعیت سلامت صفحه کلاچ را بررسی کنید:

• تست دنده ۲ ← خودرو را در حالت ایستاده روی دنده ۲ قرار دهید و به‌آرامی پدال کلاچ را رها کنید. اگر ماشین خاموش نشد و به حرکت ادامه داد، نشان‌دهنده‌ی لغزش کلاچ و احتمال خرابی دیسک و صفحه است.
• تست دنده ۴ ← در سرعت ۲۰ تا ۳۰ کیلومتر، خودرو را روی دنده ۴ بگذارید و گاز را تا انتها فشار دهید. در صورتی که خودرو دچار پرش ناگهانی یا شتاب غیرعادی شد، این علامت واضحی از فرسودگی دیسک و صفحه کلاچ است.

علائم خرابی خاص در خودروهای مختلف

علائم خرابی دیسک و صفحه پراید

در پراید، خرابی دیسک و صفحه معمولاً با بد جا رفتن دنده‌ها و لرزش شدید هنگام حرکت در سربالایی خود را نشان می‌دهد. همچنین در سرعت‌های پایین ممکن است صدای غیرطبیعی از کلاچ شنیده شود. بی‌توجهی به این نشانه‌ها می‌تواند به گیربکس پراید آسیب بزند.

برای مشاهده و خرید دیسک و صفحه پراید همین حالا کلیک کنید.

علائم خرابی دیسک و صفحه پژو ۲۰۶ و ۲۰۷

در پژو ۲۰۶ و ۲۰۷، فرسودگی دیسک و صفحه اغلب باعث لغزش کلاچ در زمان شتاب‌گیری می‌شود. رانندگان متوجه می‌شوند که خودرو در دنده‌های بالاتر به‌سختی سرعت می‌گیرد. یکی دیگر از نشانه‌های رایج، بوی سوختگی در کابین است که به دلیل اصطکاک زیاد صفحه کلاچ ایجاد می‌شود.

علائم خرابی دیسک و صفحه سمند و دنا

در خودروهای سنگین‌تر مانند سمند و دنا، خرابی دیسک و صفحه معمولاً به‌صورت کاهش توان در دنده‌های بالاتر و سخت جا رفتن دنده‌ها ظاهر می‌شود. در بسیاری از موارد، رانندگان احساس می‌کنند که خودرو در سربالایی توان کافی ندارد یا هنگام نیم‌کلاچ، خودرو بیش از حد می‌لرزد.

مشکل خرابی فنر صفحه کلاچ

فنر صفحه کلاچ یکی از مهم ترین قطعات آن محسوب می شود که با فشرده و باز شدن خود امکان تعویض دنده را می دهد. علت شکستن فنر صفحه کلاچ می تواند بی کیفیت بودن این فنر و یا وارد آمدن فشار زیاد به آن باشد. در چنین شرایطی تعویض دنده بسیار سخت شده و احساس می کنید که صفحه کلاچ به درستی عمل نمی کند.

مشکل چرب شدن صفحه کلاچ

علت چرب شدن صفحه کلاچ نشت روغن از قیفی گیربکس است. علائم چرب شدن صفحه کلاچ مشابه با نشانه های خرابی این قطعه است و ممکن است باعث بکسواد کردن کلاچ شود. چرب شدن صفحه کلاچ نیاز به بررسی دقیق تجهیزات داخلی گیربکس دارد. در صورتی که قیفی گیربکس خراب است، با تعویض آن می توان از خرابی دیسک و صفحه جلوگیری کرد. برای رفع چربی دیسک و صفحه از اسپری های مخصوص تمیز کننده چربی استفاده میشود.

علائم خرابی دیسک و صفحه را به تعویق بندازیم

عمر دیسک و صفحه وابسته به نحوه رانندگی شما و همچنین کیفیت اولیه آن می باشد. گاهی اوقات خود راننده علت خرابی دیسک و صفحه کلاچ است و همین موضوع باعث شده تا عمر دیسک و صفحه به شدت کاهش پیدا کند. برای اینکه علائم خرابی دیسک و صفحه را به تعویق بیندازید، باید تلاش خودتان را برای افزایش عمر مفید این قطعات بکنید.

یکی از مهم ترین روش ها برای افزایش عمر دیسک و صفحه، تعویض دنده در زمان مناسب است. هیچ گاه در زمان غیر ضروری تعویض دنده را انجام ندهید. علاوه بر این، پس از اینکه کلاچ را برای تعویض دنده فشار دادید، به آرامی پای خودتان را از روی پدال بردارید. نکته مهم دیگر اینکه هیچ گاه بدون دلیل پای خودتان را روی پدال فشار ندهید. درگیر کردن صفحه کلاچ و دیسک صفحه با فشار دادن پدال کلاچ می تواند باعث کاهش عمر مفید آن شود.

زمان تعویض دیسک و صفحه چند کیلومتر است؟

زمان تعویض صفحه کلاچ در هر یک از خودروهای ایرانی و خارجی می تواند متفاوت باشد. به طور مثال، ممکن است بهترین زمان تعویض دیسک و صفحه پراید و تعویض دیسک و صفحه پژو با هم متفاوت باشد. این موضوع هم وابسته به کیفیت صفحه کلاچ اولیه و هم نحوه رانندگی افراد است.
بهترین زمان تعویض دیسک و صفحه کلاچ می تواند از 45 هزار کیلومتر آغاز و به 70 الی 80 هزار کیلومتر نیز برسد. افرادی که به درستی رانندگی می کنند، بدون دلیل صفحه کلاچ را درگیر نمی کنند و تعویض دنده حرفه ای و اصولی دارند، عمر مفید دیسک و صفحه ماشین خود را به 70 الی 80 هزار کیلومتر نیز می رسانند. ولی سایر افراد باید زودتر از موعد به فکر تعویض این قطعه باشند.

اجرت تعویض دیسک و صفحه

یکی از سوالات رایجی که از سوی افراد برای خرید دیسک و صفحه کلاچ پرسیده می شود، اجرت تعویض این قطعه است. به محض خرابی دیسک و صفحه کلاچ و مشاهده علائم آن، باید به فکر تعویض صفحه کلاچ باشید. هزینه تعویض دیسک و صفحه وابسته به معیارهای مختلفی است که مهم ترین آن اجرت در نظر گرفته شده از سوی تعمیرکار است.
اجرت تعویض دیسک و صفحه کلاچ در هر سال متغیر بوده و باید رانندگان قیمت دقیق را از تعمیرکاران استعلام بگیرند. باید توجه داشته باشید که نوع، مدل و سال ساخت خودرو می تواند روی اجرت تعویض صفحه کلاچ تاثیر زیادی داشته باشد. به طوری که اجرت تعویض دیسک و صفحه کلاچ برای پژو 405 با اجرت تعویض همین قطعه برای پراید متفاوت است. در حال حاضر اجرت تعویض دیسک و صفحه در سال 1404 از 2 میلیون تومان آغاز و بسته به نوع مدل خودرو افزایش پیدا می کند.

اگر قصد تعویض دیسک و صفحه دارید، پیشنهاد می‌کنیم قبل از خرید مقاله بهترین مارک دیسک و صفحه را مطالعه کنید تا انتخاب مطمئن‌تری داشته باشید.

مشکلات بعد از تعویض دیسک و صفحه

بسیاری از رانندگان انتظار دارند با تعویض دیسک و صفحه، تمام مشکلات خودرو برطرف شود. اما در بعضی موارد ممکن است همچنان نشانه‌هایی مشاهده شود که معمولاً به دلیل نصب نادرست یا تنظیم نبودن قطعات ایجاد می‌شوند. مهم‌ترین مشکلات بعد از تعویض دیسک و صفحه عبارتند از:

• کاهش کارایی ترمز: به علت تنظیم نادرست یا فشار نامناسب روی سیستم هیدرولیک، ترمز ممکن است ضعیف‌تر عمل کند.
• لرزش یا لغزش کلاچ: اگر قطعه درست نصب نشود یا کیفیت مناسبی نداشته باشد، خودرو هنگام حرکت دچار لرزش یا سر خوردن ناگهانی می‌شود.
• ناهماهنگی در کلاچ: تعویض ناقص یا تنظیم اشتباه می‌تواند باعث سخت جا رفتن دنده یا توقف ناگهانی خودرو شود.
• نشتی مایع ترمز یا کلاچ: خرابی اورینگ‌ها یا اتصالات جدید ممکن است منجر به نشتی شود که نیاز به تعمیر فوری دارد.
• ایجاد صدای غیرطبیعی: در برخی خودروها بعد از تعویض، صدای تق‌تق یا زوزه شنیده می‌شود که نشانه‌ی نصب نادرست یا آسیب دیدگی قطعه است.

⚠️ این مشکلات معمولاً با تنظیم مجدد یا مراجعه به تعمیرکار متخصص برطرف می‌شوند. انتخاب قطعات اصلی و نصب توسط تعمیرکار باتجربه، بهترین راه برای جلوگیری از این موارد است.

وقتی دیسک و صفحه تمام می‌شود چه کنیم؟

تمام شدن دیسک و صفحه کلاچ باعث می‌شود خودرو شتاب نگیرد، دنده سخت جا برود و حتی در سربالایی خاموش شود. در این شرایط:

• خودرو را متوقف کنید: ادامه رانندگی ممکن است باعث آسیب جدی به گیربکس و فلایویل شود.
• از تعمیرکار کمک بگیرید: وضعیت کلاچ بررسی و در صورت خرابی، تعویض انجام شود.
• خرید دیسک و صفحه اصلی: استفاده از قطعات بی‌کیفیت عمر خودرو را کم می‌کند. [یدک پارت] انواع دیسک و صفحه با ضمانت اصالت ارائه می‌دهد.
• نصب و تست نهایی: بعد از تعویض، حتماً تست کنید که دنده‌ها روان جا بروند و خودرو شتاب طبیعی داشته باشد.

جمع بندی علائم خرابی دیسک و صفحه و زمان تعویض آن

در نهایت، توجه به علائم خرابی دیسک و صفحه خودرو یکی از مهم‌ترین نکاتی است که هر راننده باید آن را جدی بگیرد. نشانه‌هایی مانند بد جا رفتن دنده، لرزش پدال کلاچ، کاهش شتاب، سر و صدای غیرعادی و بوی سوختگی، همگی هشدارهایی هستند که نشان می‌دهند دیسک و صفحه در حال تمام شدن است. بی‌توجهی به این علائم می‌تواند باعث آسیب دیدن گیربکس، افزایش هزینه تعمیرات و حتی بروز خطر در هنگام رانندگی شود.

بهترین زمان تعویض دیسک و صفحه معمولاً بین ۴۵ تا ۸۰ هزار کیلومتر است، اما سبک رانندگی و کیفیت قطعه نقش مهمی در طول عمر آن دارند. توصیه می‌شود به محض مشاهده نشانه‌های خرابی یا انجام تست‌های ساده (تست دنده ۲ و ۴)، وضعیت صفحه کلاچ خودرو بررسی شود.

اگر نیاز به تعویض دیسک و صفحه پراید، پژو، سمند یا سایر خودروها دارید، فروشگاه یدک پارت انواع دیسک و صفحه اصلی و باکیفیت را با قیمت مناسب و ضمانت اصالت ارائه می‌دهد. برای خرید و مشاهده محصولات همین حالا به سایت یدک پارت مراجعه کنید و با خیالی راحت قطعه مناسب خودرو خود را سفارش دهید.

سوالات متداول علائم خرابی و تعویض دیسک و صفحه کلاچ

۱. چرا پدال کلاچ خودروم خیلی سفت شده؟

این حالت ممکن است به‌دلیل ساییدگی صفحه کلاچ، آسیب فنر صفحه یا نازک شدن صفحه کلاچ ایجاد شده باشد که باعث بالا رفتن نقطه‌ی درگیری (bite point) می‌شود.

۲. بالا آمدن نقطه‌ درگیری کلاچ یعنی چه؟

در این شرایط، صفحه‌ی کلاچ نازک شده و برای درگیر شدن نیاز است پدال را بیشتر رها کنید. این اتفاق معمولاً علامت فرسودگی قطعه است.

۳. چه عواملی باعث خرابی سریع دیسک و صفحه می‌شوند؟

رانندگی در ترافیک، توقف مستقیم با دنده درگیر، حمل بار زیاد و استفاده مداوم یا نادرست از کلاچ، از مهم‌ترین دلایل فرسودگی سریع هستند.

۴. اگر پدال کلاچ خیلی نرم شد، علت چیست؟

این موضوع ممکن است ناشی از نشتی در سیستم هیدرولیک یا کاهش ضخامت نامناسب صفحه کلاچ باشد و نیاز به بررسی دارد.

۵. کوبیده شدن (Judder) کلاچ چیست و چرا رخ می‌دهد؟

وقتی در زمان تعویض دنده، کلاچ کامل گرفته نشود یا تماس بین صفحه و فلایویل یکنواخت نباشد، خودرو لرزش و تکان (judder) خواهد داشت

۶. اگر صفحه کلاچ تمام شود چه می شود؟

امکان تعویض دنده وجود ندارد و شتاب خودرو به شدت پایین می آید. در این صورت شما قادر به عبور از سربالایی ها نخواهید بود. علاوه بر این، احتمال بروز حادثه در اثر تمام شدن این قطعه افزایش پیدا می کند.

۷. علت لرزش ماشین بعد از تعویض صفحه کلاچ چیست؟

ممکن است صفحه کلاچ خودرو به درستی روی خودرو نصب نشده باشد و یا سایر قطعات دچار مشکل شوند. بهتر است که در این مورد با تعمیرکار متخصص در ارتباط باشید.

۸. زمان تعویض دیسک و صفحه چند کیلومتر است؟

 اما معمولا رانندگان نیاز به تعویض دیسک و صفحه کلاچ هر یک سال و نیم تا دو سال دارند. بین ۴۵ تا ۸۰ هزار کیلومتر بسته به سبک رانندگی.