- 1. 4 تفاوت شمع سوزنی با معمولی در عملکرد موتور خودرو
- 2. تفاوت شمع سوزنی و معمولی در ساخت
- 3. تفاوت شمع سوزنی و معمولی در عملکرد موتور و سرعت خودرو
- 4. تفاوت شمع سوزنی و معمولی در میزان تحمل دمای بالا
- 5. تفاوت شمع سوزنی و معمولی در میزان طول عمر
- 6. چه زمانی باید شمع خودرو را تعویض کنیم؟
- 7. آیا شمع سوزنی برای خودروی من مناسب است یا شمع معمولی؟
- 8. سخن آخر
4 تفاوت شمع سوزنی با معمولی در عملکرد موتور خودرو
یکی از قطعات اساسی که سلامت و عملکرد موتور، میزان مصرف سوخت و دیگر ویژگیهای خودرو به وجود آن وابسته است، شمع است. معمولا رانندگان برای سرویس خودرو به سراغ تعویض روغن، فیلتر هوا و سوخت میروند و کمتر پیش میآید که نگران سلامت شمعهای خودرو خود باشند. علاوه بر این، به دلیل عدم آگاهی از تفاوت شمع سوزنی و معمولی ممکن است انتخاب خوبی در این زمینه نداشته باشند.
ممکن است این ابهام در ذهن شما شکل بگیرد که اصلا شمع خودرو چیست؟ و چه وظیفهای دارد؟ شمع خودرو یک قطعه کوچک در سیستم الکتریکی موتور است که وظیفه آن جرقه زدن برای سوزاندن مخلوط سوخت در محفظه احتراق است.
اساسا انرژی مکانیکی موتور یا همان سیستم تولید قدرت خودرو توسط انرژی شیمیایی حاصل از سوخت خودرو تامین میشود. پس از متراکم شدن مخلوط سوخت و هوا در محفظه احتراق، نیاز به وجود یک جرقه است تا در اثر ایجاد شعله انرژی گرمایی آزاد شود. در واقع، ایجاد جرقه برعهده شمعهای خودرو است. با حرکت پیستونها داخل سیلندرها، انرژی شیمیایی به موتور و در نهایت چرخهای خودرو منتقل میشود تا به حرکت درآیند.
به طور کلی، شمع خودرو برق مورد نیاز خود را از وایر میگیرد. وایر نیز برق تقویت شده را از قسمتی به نام کوئل میگیرد. بنابراین، برای عملکرد مناسب شمع خودرو باید وایر و کوئل بتوانند برق مورد نیاز را تامین کنند. معمولا کوئل برق را از باطری خودرو میگیرد.
از آنجایی که شمع خودرو باید حرارت و شدت جریان بالایی را تحمل کند، باکیفیت بودن اجزای تشکیلدهنده آن اهمیت زیادی دارد. وجود عایق الکترونیکی در ساختار شمع مانع از انتقال جریان به بدنه موتور خودرو میشود. هرگونه شکستگی در این عایق میتواند باعث اختلال در برقرسانی خودرو شود و خطراتی به همراه دارد.
مهمترین قسمت شمع خودرو همان الکترودهای مثبت و منفی هستند زیرا مسئول جرقه زدن میباشند. الکترود مثبت در بخش مرکزی قرار دارد و بخش کوچکی از آن از شمع بیرون زده است، در حالی که الکترود منفی کاملا حالت بیرونزدگی دارد. طبق تجربه، جنس و نوع آلیاژ به کار رفته در ساخت این الکترودها، نشاندهنده میزان کیفیت و طول عمر شمع هستند.
* برای خرید آنلاین انواع شمع موتور ماشین کلیک کنید *
امروزه براساس معیارهای مختلفی انواع شمع خودرو وجود دارد. از نظر کد حرارتی میتوان به شمعهای سرد و شمعهای گرم اشاره کرد. در حالی که از نظر مواد سازنده الکترودهای شمع، انواع شمعهای استاندارد (سرتخت یا نیکلی) و شمعهای سوزنی (پلاتینیومی و ایریدیومی) مورد نظر هستند. در ادامه، از جنبههای مختلف به تفاوت شمع سوزنی و معمولی اشاره خواهیم کرد.
تفاوت شمع سوزنی و معمولی در ساخت
معمولا به شمعهای معمولی یا همان شمعهای نیکلی، شمعهای 20000 کیلومتری نیز میگویند. زیرا ساختار آنها به گونهای است که پس از هر 20 هزار کیلومتر حرکت خودرو، نیاز به تعویض دارند. الکترودهای مثبت و منفی این نوع شمع از جنس فلز نیکل هستند و به همین دلیل مقاومت گرمایی کمتری دارند. گاهی از نظر جرقهزنی، شمعهای استاندارد یا معمولی در شرایط سخت مانند سرعت بالا یا سربالایی کم میآورند و باعث خامسوزی موتور میشوند.
شمعهای سوزنی معمولا به ازای هر 100 هزار کیلومتر کارکرد خودرو نیاز به تعویض دارند. از شمعهای سوزنی میتوان به شمعهای پلاتینیومی و شمعهای ایریدیومی اشاره کرد زیرا جنس الکترود آنها اغلب از فلزهای پلاتینیوم و ایریدیوم است. الکترود مثبت بعضی از انواع شمعهای پلاتینیومی از جنس پلاتینیوم و الکترود منفی آنها از جنس نیکل است. در مورد شمعهای ایریدیومی نیز چنین شرایطی صدق میکند. اصولا مصرف برق شمعهای سوزنی از شمعهای معمولی کمتر است.
اگر میخواهید از نظر ظاهری تفاوت ساختاری شمع معمولی و سوزنی را متوجه بشوید، نگاهی به بخش الکترودهای آنها بیاندازید. شمعهای سوزنی در قسمت گپ (فاصله دو الکترود)، ظاهری ظریفتر و سوزنیشکل دارند.
تفاوت شمع سوزنی و معمولی در عملکرد موتور و سرعت خودرو
از آنجایی که الکترود مرکزی شمع معمولی سطح صاف و ارتفاع کمی دارد، با گذشت زمان برقراری ارتباط بین دو الکترود مثبت و منفی آن دشوارتر میشود. در نتیجه برای برخورد الکترودها و ایجاد جرقه مناسب نیز مشکلاتی به وجود میآید و جرقههای ناقص باعث افزایش مصرف سوخت و استهلاک ماشین میشوند.
این مسئله به دلیل ساختار متفاوت شمع سوزنی، کمتر دیده میشود. الکترود مرکزی در این نوع شمع ساختار سوزنی و ظریفی دارد و این مزیت باعث میشود که درصد موفقیت الکترودها در برخورد با هم بیشتر شده و سریعتر جرقههای قویتری زده شوند.
اساسا هرچه شدت جرقهها بیشتر باشد، انفجار بزرگتری در محفظه احتراق رخ میدهد و احتمال خامسوزی موتور و مصرف بیش از حد سوخت به حداقل میرسد. این مسئله ممکن است روی شتاب و قدرت موتور هنگام هدایت آن تاثیر بگذارد و نمیتوان تاثیر شمع موتور سوزنی در شتاب خودرو را نادیده گرفت.
تفاوت شمع سوزنی و معمولی در میزان تحمل دمای بالا
از آنجایی که الکترود شمع معمولی یا استاندارد از جنس نیکل است، باید بدانید که آلیاژ این فلز میتواند تا دمای 400 درجه سانتیگراد را تحمل کند. در مقابل، شمعهای پلاتینیومی و ایریدیومی به ترتیب قابلیت تحمل تا دمای 900 و 1200 سانتیگراد را دارند.
تجربه نشان داده است که هرچه الکترود یک شمع خودرو قدرت تحمل دمای بیشتری داشته باشد، قطعا طول عمر آن بیشتر خواهد شد. زیرا شمع خودرو مدام در معرض گرمای حاصل از جرقههای پی در پی محفظه احتراق است و این مسئله مطمئنا روی ساختار آن نیز اثر میگذارد. شمعهای مقاومتری مانند شمعهای سوزنی در این شرایط دیرتر تغییر شکل میدهند و احتمال ترک خوردن ساختار آنها کمتر است. جالب است بدانید که یک شمع خودرو شاید لازم باشد که در عرض یک دقیقه نزدیک به صد جرقه بزند!
تفاوت شمع سوزنی و معمولی در میزان طول عمر
بهتر است بدانید که شمع خودرو علاوه بر اینکه در معرض محفظه احتراق و حرارت بالای آن است، در معرض تکانههای شدید انفجار سوخت، نوسانات برق و رسوبات تشکیل شده ناشی از آب، سرب، بنزین و روغن نیز است. همه این مسائل باعث بروز واکنشهای فیزیکی و شیمیایی مختلفی میشوند که ممکن است اثر تخریبی بر روی قطعات شمع داشته باشند.
بنابراین هرچه جنس مواد به کار رفته در شمع بهتر باشد، طول عمر آن بیشتر میشود. تجربه نشان داده است که شمعهای معمولی در نهایت 20 هزار کیلومتر برای شما کارکرد دارند و شمعهای سوزنی پلاتینیومی و ایریدیومی به میزان 40 تا 100 هزار کیلومتر عمر میکنند. از نظر طول عمر می توان گفت که شمعهای سوزنی به واقع بهترین شمع موتور هستند. شاید به همین دلیل است که قیمت شمع سوزنی گرانتر است.
چه زمانی باید شمع خودرو را تعویض کنیم؟
پیشنهاد میکنیم به ازای هر 20 هزار کیلومتر کارکرد خودرو، وضعیت شمعهای آن را چک کنید. طبق تجربه اگر گپ یا فاصله بین الکترودهای شمع از حالت استاندارد خارج شود، قابل تنظیم است. در غیر این صورت باید برای تعویض شمع اقدام کنید.
استفاده از یک شمع معیوب یا نامناسب، مطمئنا باعث افزایش مصرف سوخت در اثر خامسوزی، کاهش شتاب خودرو، روشن نشدن یا دیر روشن شدن موتور خودرو و ایجاد لرزش و صدا در خودرو میشود. اینها علائمی هستند که باید همیشه در نظر داشته باشید!
آیا شمع سوزنی برای خودروی من مناسب است یا شمع معمولی؟
متاسفانه باورهای غلطی در مورد شمعهای سوزنی و معمولی وجود دارد. بسیاری از افراد تصور میکنند که اگر از شمع سوزنی یا چند الکترود استفاده کنند، تغییر فاحشی در شتاب خودروی آنها ایجاد میشود (شدیدا افزایش مییابد). در حالی که نمیدانند شمعها باید بر اساس نوع سیستم موتور خودرو انتخاب شوند. در واقع دلیل تنوع بالا در تولید انواع شمع همین مسئله است. یک شمع هر تعداد الکترود داشته باشد، همان یک جرقه در سر آن برای ایجاد انفجار در مخلوط سوخت و هوا کافی است.
هنگامیکه میخواهید شمع را تعویض کنید، لازم است که به نوع موتور خودرو تحت نظر یک تعمیرکار حرفهای توجه کنید. این مسئله در مورد خودروهای جدیدتر اهمیت بیشتری پیدا می کند. نکته دیگری که باید در نظر بگیرید، تعداد سیلندر خودرو است. این دو نکته در نهایت تعداد شمع مورد نیاز شما را تعیین میکنند.
اتوماتیک یا دستی بودن گیربکس یا دنده ماشین نیز اهمیت دارد. با در نظر گرفتن این مسئله و توجه به شمع اورجینالی که قبلا روی خودرو شما بوده است، بهترین مورد را انتخاب کنید.
تجربه نشان داده است که برای خودروهای گاز سوز بهتر است به سراغ شمعهای چند الکترودی یا سوزنی بروید. زیرا در مبحث تفاوت شمع سوزنی و معمولی در میزان تحمل دمای بالا، به این مسئله اشاره کردیم که شمعهای سوزنی قابلیت تحمل حرارت بیشتری را دارند. بنابراین نوع سوخت مصرفی خودرو نیز فاکتور دیگری است که باید در زمان انتخاب شمع در نظر بگیرید.
به خاطر داشته باشید که شمعها بر روی سیلندر نصب میشوند و اگر با سیستم موتور خودرو هماهنگ نباشند، خیلی زودتر از موعد خراب شده یا حتی ممکن است به قطعات دیگر آسیب برسانند.
سخن آخر
شمع خودرو با وجود سایز کوچک خود یک قطعه کلیدی است که اگر به موقع تعویض نشود، میتواند باعث بروز مشکلات بعدی شود. علاوه بر این، باید در هنگام انتخاب شمع خودرو به اصول مشخصی توجه کنید که در این مطلب با در نظر گرفتن تفاوت شمع سوزنی و معمولی، به آنها اشاره شده است.